Масофавий таълим ва COVID-19 шароитида ўқувчилар ўз устида ишлашга даъват қилинмоқда

ТОШКЕНТ – Марказий Осиё мамлакатларидаги мактаб, университет ва ўрта таълим муассалалари COVID-19 тарқалишига қарши кураш чоралари доирасида масофавий таълимга ўтмоқда.

Ўзбекистон ҳукумати 15 март – коронавирусга чалиниш билан боғлиқ илк ҳолат қайд этилган куннинг эртасига, 16 мартдан бошлаб барча таълим муассасаларини ёпишга буйруқ берган.

Орадан кўп ўтмай, таълим вазирлиги карантин вақтида 6,1 миллион мактаб ўқувчилари учун масофавий таълим бўйича мисли кўрилмаган режани эълон қилди.

Таълим соҳасидаги етакчи мутахассислар ва Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси ҳамкорлигида ҳар куни учта телеканал орқали эфирга узатилаётган видеодарслар ишлаб чиқилди ва тайёрланди. Улар NatGeoWild, EuroSport ва «Охота и рыбалка» каналларининг дастурлари ўрнида эфирга узатилмоқда.

Онлайн дарслар Халқ таълими вазирлигининг расмий веб-сайти, Telegram канали ва Facebook саҳифасида, шунингдек, kundalik.com ва xanakademiyasi.uz сайтларида тақдим этилмоқда.

«Азиз фарзандларим, уйда вақтингизни бекор ўтказманг! Онлайн дарсларни қунт билан ўзлаштиринг. Китоб ўқинг, билимингизни оширинг, бадантарбия ва жисмоний машқларни бир кун ҳам қолдирманг», деб айтган Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 3 апрел кунги мурожаатида.

Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университетининг тўртинчи курс талабаси Отабек Каримов таълим платформаси орқали таҳсил олмоқда, у ерда ҳар бир талабанинг ўз шахсий кабинети бўлиб, барча ўқув материалларидан фойдаланиш имконияти мавжуд.

Шунингдек, университетнинг ўз студияси ҳам бор, унда ўқитувчилар онлайн маърузалар ўқийдилар, дейди имтиҳонларга тайёрланаётган Каримов.

«Ҳаммаси жуда қулай ишланган. Биргина муаммо – ҳамма талабаларда ҳам шахсий компьютер ва Wi-Fi тармоғига уланиш имкониятининг йўқлиги, шу сабабли улар мобил телефонлари орқали ишлашга мажбур бўлмоқда», деди у.

«Ҳамёнбоп, юқори сифатли интернетга эҳтиёж ҳар қачонгидан ҳам кўпроқ», деб таъкидлади у.

Қирғизистон ва Қозоғистондаги масофавий таълим

Қирғизистон ҳам Таълим вазирлиги, маҳаллий компаниялар ва халқаро ташкилотлар ҳамкорлигида ишлаб чиқилган режа асосида 8 апрелдан бошлаб масофавий таълимга ўтган, деб хабар беради Times of Central Asia (TCA) нашри.

Маҳаллий ElTR телеканали видеодарсларни эфирга узатмоқда. Улар, шунингдек YouTube тармоғи ва махсус веб-сайтда ҳам тақдим этилмоқда. Турли мавзулардаги қирғиз, рус, тожик ва ўзбек тилидаги бепул материаллар онлайн кутубхона орқали улашилмоқда.

Муаллимлар Zoom, Google classroom, Telegram ва WhatsApp иловалари орқали ўқувчилар билан алоқага чиқмоқдалар.

Таълим вазирлигининг веб-сайтида рақамли ўқув портали ишга туширилиб, унда ўқитувчиларнинг ўқув материаллари ва тестлари чоп этилади.

«Якшанбадан ташқари ҳар куни гуруҳлар учун видео-анжуманлар ўтказилмоқда», деди Бишкекдаги ЕХҲТ академияси талабаси Асель Куватова.

«Онлайн дарслар вақтида ўқитувчилар ўз презентацияларини кўрсатиб, худди доскага ёзгандек ёзишади. Биз саволларимизни берамиз. Қисқаси, тўлақонли дарслар ўтилмоқда», деди у.

Қозоғистондаги мактаб ўқитувчилари эса 6 апрелдан бошлаб масофавий таълимга ўтишган, деб хабар беради TCA.

Мамлакат телеканаллари барча ёшдаги ўқувчилар учун дарсларни ҳафтада беш кун эфирга узатмоқда. Ўқитувчилар улар учун 2000 дан ортиқ телевизион дарсларни тайёрлайдилар, деб хабар берган Қозоғистон таълим ва фан вазирлиги.

«Масофавий таълим 40 дақиқали мактаб дарсидек эмас... Энг аввало, биз ота-оналардан янги дарсларни ўзлаштиришда фарзандларига ёрдам беришларини сўраймиз», деди таълим ва фан вазири ўринбосари Шолпан Каринова.

Янги имкониятлар

Тошкентдаги Вебстер университетининг психология ўқитувчиси Феруза Татибаеванинг фикрича, онлайн таълим аввалига нотаниш ва ноқулай туюлса-да, вақт ўтиши билан ноқулайликлар йўқолиб, ҳатто айрим афзалликлар кўринишни бошлайди.

«Ортиқча ҳаракат ва бошқа нарсаларга чалғимайдиган шундай кунларимизда ўз устимизда ишлашга кўпроқ вақт бўлади», деди Татибаева.

«Чет элга ўқишни режалаштирган ва эпидемия туфайли бу режаларни амалга оширолмай қолганлар хафа бўлишмасин. Қайтанга, ҳозир илгари бўлмаган имкониятлар юзага чиқмоқда», деди у.

Бугун таълимга ҳар қачонгидан ҳам кўпроқ аҳамият бериш керак, дейди Татибаева.

Карантин ва ижтимоий масофа сақлаш даврида ёшлар ва мактаб ўқувчилари учун катта имкониятлар яратилмоқда.

Қўшма Штатларда жойлашган нотижорат таълим муассаси бўлмиш Хан академияси бепул таълим, жумладан ўзбек тилидаги дастурларни таклиф қилмоқда.

Қўшма Штатларда таълим олишни истаган ёшлар учун жаҳон университетлари инглиз тилида 300 га яқин бепул онлайн курсларни тақдим этган.

Ёшлар Ўзбекистондаги Вебстер университетига ҳужжат топширишлари, биринчи курсни битиргач эса таҳсилни Вебстер университетининг бошқа филиалида, жумладан Қўшма Штатларда давом эттиришлари мумкин, деди Татибаева.