Хитой элчисининг одамлар елкаси устидан юриб ўтиши шов-шув келтириб чиқарди

КИРИБАТИ – Тинч океанида жойлашган кичик орол давлатидаги Хитой элчисининг шу ҳафтада интернет бўйлаб тарқаб кетган сурат ва видеолари кенг омма танқидига учради. Ижтимоий тармоқлар фойдаланувчилари буни «хавотир уйғотувчи» ва «Хитойнинг қарздорларни нима қилишини кўрсатувчи» ҳолат дея таърифлаганлар.

Хитой элчиси Тан Сонгэн орол давлат бўлмиш Кирибатига шу ой бошида ташриф буюрган. Унинг ташрифи чоғида олинган фотосуратда элчининг ерда юзтубан ётган ёш йигитлар устидан юриб ўтаётгани акс этган. [Файл]

«Бирор мамлакат элчисининг (умуман, бирор бир катта одамнинг) болалар устидан юриб ўтишини ҳеч қандай ҳолатда мақбул деб бўлмайди. Лекин, биз Хитойнинг Кирибатидаги элчиси нима қилганини кўриб турибмиз», деб ёзган орол давлатидаги АҚШнинг ҳарбий атташеси, қўмондон Константин Панайиоту ўз Твиттерида.

Кўпчилик кузатувчиларга кўра, бу манзара Пекиннинг мамлакатга нисбатан таъсир қамровини ифодалайди.

Хитой инвестициялари ва таъсири кучайиб борар экан, ўтган йил сентябр ойида Кирибати ҳукумати кутилмаганда Тайпей (Тайван) билан дипломатик муносабатлардан воз кечиб, Хитойга юзланган эди.

Шунингдек, Кирибати ўз оролларининг бирида Пекиннинг ҳарбий-денгиз базаси қуриш илтимосини қондириши ва бу билан Хитойнинг экспансияга оид режалари учун йўл очиши юзасидан хавотирлар кучайган.

Пайшанба (20 август) куни ўз элчисини ҳимоя қилиб чиққан Хитой режими бу – Тинч океанидаги орол-давлат учун маданий жиҳатдан мақбул маросим эканини таъкидлаган.

Австралиянинг амалдаги олий комиссари Брюс Каулд бирор марта бу каби маросимда иштирок этмаган, деди сешанба (18 август) куни оролнинг урф-одатлари билан яхши таниш бўлган Австралиянинг Тинч океанидаги идораси раҳбари.

Қарздор мамлакатлар вазиятни кузатмоқда

Пекиннинг таъсири остидаги давлатларда яшовчи одамлар бундай «ажиб» манзарадан мамнун эмаслар.

Марказий Осиёда аксилхитой кайфияти кучайишдан тўхтагани йўқ, зеро Пекин минтақанинг маҳаллий аҳолиси ҳисобидан ўзининг иқтисодий ва геосиёсий мақсадларини амалга оширишга интилмоқда.

Марказий Осиё мамлакатлари сиёсий, иқтисодий, ижтимоий ва соғлиқни сақлаш соҳаларида мислсиз бўҳронларга сабаб бўлган коронавирус пандемиясига қарши курашаётган бир пайтда, Хитой иқтисодиёти пандемиядан анча ўнглангандек кўринмоқда ва бунинг бир қатор белгилари пайдо бўлган – яқинда COVID-19 ватани бўлиш Ухандаги томошада минглаб хитойликларнинг ниқобсиз ва ижтимоий масофани сақламай иштирок этганини кўрсатувчи фотосуратлардан Пекиннинг аллақачон инқироздан чиқаётганини тахмин қилиш мумкин.

Бундай номутаносиблик қудратга тўла Хитойнинг пандемия таъсирида заифлашган Марказий Осиё мамлакатларини эксплуатация қилишига имкон бермоқда ва кузатувчиларга кўра, Пекин айнан шундай йўл тутмоқда.