Карвонсарой
Хавфсизлик

Русларнинг Чернобилдан ҳалокатли моддаларни ўғирлаб кетгани жиддий ташвиш уйғотди

Карвонсарой ва AFP

Чернобил АЭС олдидаги радиация белгиси, 2015 йил. [Анатолий Стефанов/AFP]

Чернобил АЭС олдидаги радиация белгиси, 2015 йил. [Анатолий Стефанов/AFP]

КИЕВ – Чернобил атом электр станциясини эгаллаб олган Россия қуролли кучлари тадқиқот лабораторияларидан уларни ўлдириши мумкин бўлган радиоактив моддаларни ўғирлашган, деб хабар беради Иҳоталанган ҳудудни бошқариш бўйича Украина давлат агентлиги якшанба (10 апрел) куни.

Станцияда Совет даврида, 1986 йили ядровий авария рўй берган.

Москва қуролли кучлари ишламаётган станцияни Украинага ҳужумнинг биринчи куни – 24 февралда эгаллаб олган эди. Улар бир ойдан ортиқ вақт мобайнида юқори радиоактивлик ҳудудини эгаллаб, 31 март куни ортга чекинишган.

Россиялик аскарлар бу ҳудуддаги иккита лабораторияни талон-тарож қилишган, деб хабар беради ҳудудни бошқариш агентлиги ўзининг Facebook саҳифасида.

Ўтган йилнинг 13 апрелида олинган сурат: Чернобил АЭСдан унча узоқ бўлмаган Припят арвоҳ шаҳарчасида жойлашган ташландиқ хиёбондаги чархпалак аттракциони, Украина. [Сергей Супинский/AFP]

Ўтган йилнинг 13 апрелида олинган сурат: Чернобил АЭСдан унча узоқ бўлмаган Припят арвоҳ шаҳарчасида жойлашган ташландиқ хиёбондаги чархпалак аттракциони, Украина. [Сергей Супинский/AFP]

Россияликлар «Экомарказ» тадқиқот базаси ҳудудидаги омборга кириб, 133 та юқори даражадаги радиоактив моддаларни ўғирлаган, деб қўшимча қилинган.

Россия бу моддаларни нима қилиши номаълум.

«Нопрофессионал муомала қилинадиган бўлса, уларнинг энг кичик миқдори ҳам ҳалокатли», деб айтган Украина агентлиги.

Ўтган ҳафта Украина энергетика вазири Герман Галушченко россиялик аскарлар «даҳшатли» даражадаги радиация таъсирига тушгани ва улардан айримларининг бир йилдан камроқ умри қолган бўлиши мумкинлигини айтган.

«Улар радиация билан зарарланган ерни қазишган, мустаҳкамлаш учун мўлжалланган қопларни зарарланган қум билан тўлдиришган, шу чанг билан нафас олишган», деб ёзади Галушченко Facebook саҳифасида жума куни иҳоталанган ҳудудга ташрифидан кейин.

«Бир ойлик бундай таъсирдан кейин улар бир йилдан кам яшаши мумкин. Аниқроғи яшамайди, балки секин-аста касалликлардан ўлади», деб айтган вазир.

«Ҳар бир россиялик аскар ўзи билан Чернобилнинг бир қисмини олиб кетади. Хоҳ у тирик бўлсин, хоҳ ўлик.»

Россия ҳарбий техникаси ҳам зарарланган, деб айтган у.

«Россиялик аскарларнинг жоҳиллиги ҳайратланарли

Чернобилнинг тўртинчи реактори 1986 йилнинг 26 апрел куни портлаган. Бунинг натижасида дунёнинг энг мудҳиш ядровий аварияси рўй берган ва ғарбга Европа томон радиоактив зарарли моддалар тарқалган эди.

Радиоактив зарарланишни чеклаш учун ҳозирда реактор икки қаватли улкан саркофаг билан ёпилган.

Советлар томонидан қурилган саркофаг йиллар ўтиб яроқсиз ҳолга келган. 2019 йилда янгиси барпо этилган.

Станциянинг қолган учта реактори фалокатдан кейин аста-секин ўчирилган, энг охиргиси 2000 йилда тўхтатилган.

Марказий Осиёда Чернобил кўпинча минтақада атом электростанциялари қуриш таклифи фонида ва ҳудуд узоқ муддатли ядровий синов майдонлари таъсиридан халос бўлаётган бир вақтда огоҳлантирувчи мисол сифатида кўрилади.

«Ядровий терроризм»

Март ойи охирида Чернобилни тарк этган россиялик аскарларнинг ўзи билан нечта украиналик асирни олиб кетгани номаълум, деб хабар берган Киев 31 март куни.

«Россиялик босқинчилар Чернобил атом станциясидан қочар экан, 24 февралдан бери гаровда сақланган Миллий гвардия аъзоларини олиб кетган», деб хабар беради «Энергоатом» давлат агентлиги ўзининг Телеграмлаги баёнотида станция ходимларига таяниб.

Россияликлар олиб кетган украиналик хизматчиларнинг сони номаълум.

Шунингдек, Россия кучлари томонидан босиб олинган пайтда Чернобилда жойлаштирилган самолётлар Киев ва унинг атрофидаги шаҳарларни бомбардимон қилган, айрим кузатувчилар буни «ядровий терроризм» деб атаган.

Россияликлар Украина армияси ядровий иншоотда жойлашган душманга қарата ўқ узмаслигини билади, шу сабабли бундай жойларни қалқон сифатида қўллашмоқда, деган эди атом энергетикаси мутахассиси ва 1990-йилларда Чернобил станциясини ёпиш дастурига раҳбарлик қилган Украинанинг атроф-муҳитни ҳимоя қилиш вазири Юрий Костенко март ойи бошларида.

«Бу ядровий терроризм», деб айтган Костенко.

«Ядровий иншоотда олиб борилган жанг дунё бўйлаб ядровий терроризм деб номланади. У ерда фақат реактор эмас, балки ишлатилган ёқилғи узоқ муддат сақланадиган омбор ҳам мавжуд. У ерга борганлар у билан қандай муомала қилиш кераклигини билишмайди.»

Россия қуролли кучлари 4 март куни, шунингдек, Запорожье атом станциясини ҳам ўққа тутган ва эгаллаган. У ерда юз берган ёнғин Европада эҳтимолий ядровий фалокатга оид хавотирларни келтириб чиқарган.

«АЭС маъмурий биноси олдидаги майдонга душманнинг машиналар колоннаси кириб келган, назорат пунктига зарар етказиш ва станцияга кириш мақсадида станция, тадқиқот ва ўқув маркази, маъмурий бинога қарата ўқ узган», деган эди «Энергоатом» президенти вазифасини бажарувчи Петро Котин ўшанда Украина телевидениесига берган интервьюсида.

Запорожье атом электростанциясидаги фалокат оқибатлари «олтита Чернобил»га тенг келиши мумкин эди, деб айтган Украина президенти Владимир Зеленский ҳужумдан кейин.

Станция ҳали ҳам Россия қуролли кучлари назоратида бўлиб, унинг атрофида жанглар давом этмоқда.

Сизга мақола ёқдими?

Фикрлар 0

Сиёсат * Мажбурий 1500 / 1500