Карвонсарой
Жамият

Марказий Осиёликлар қамалдаги украиналикларга ёрдам кўрсатишда давом этмоқда

Ольга Чепил

Украина учун ёрдам акцияларини ташкиллаштираётган кўнгиллилар 2022 йил ёзида Олмаотада учрашдилар. [Зарина Шахмухамбетова сурати]

Украина учун ёрдам акцияларини ташкиллаштираётган кўнгиллилар 2022 йил ёзида Олмаотада учрашдилар. [Зарина Шахмухамбетова сурати]

КИЕВ – 24 феврал куни Россия Украинага бостириб кирганида, асли олмаоталик йога мураббийси Зарина Шахмухамбетова Қозоғистондаги уйига қайтган ва касал онасига қараш билан банд эди.

«Уруш бошланганида шок ҳолатига тушдим. Эрим украиналик, урушдан олдин эса Украина жануби-шарқидаги Запорожье шаҳрида яшардим», дейди у Карвонсаройга.

«Илк кунларда телефонимдан бош кўтармай ўтирдим, кейинроқ ижтимоий тармоқларда Украинага ёрдам ташкиллаштириш учун Олмаотада кўнгиллилар жалб қилинаётгани ҳақидаги эълонни кўриб қолдим», деди у.

У бошқа Марказий Осиёликлар қаторида украиналикларга ёрдам жўнатиш бўйича «Посилка» деб номланган фонд бош қароргоҳида кўнгилли бўлиб ишлай бошлаган.

9 январ куни Киевда «Озод Қозоғистон» деб ёзилган плакатни ушлаб, «Путинга йўқ деймиз» деб ёзилган улкан плакатга чизаётган намойишчи ёнидан ўтган аёл. [Сергей Супинский/AFP]

9 январ куни Киевда «Озод Қозоғистон» деб ёзилган плакатни ушлаб, «Путинга йўқ деймиз» деб ёзилган улкан плакатга чизаётган намойишчи ёнидан ўтган аёл. [Сергей Супинский/AFP]

Биринчи ойда бу мақсад учун тезда рекорд даражада маблағ ва ёрдам йиғилди.

«Ижтимоий-маданий марказдан бизга бепул хона ажратишди. У ерга жамиятнинг турли қатламларига мансуб қозоғистонликлар келишар, улар орасида Украинага ҳеч қандай алоқаси йўқ одамлар ҳам бор эди, улар шунчаки ҳамдардлик учун келишган, чунки тинч аҳоли азоб чекмоқда».

«Кўпчилик икки халқнинг қардош эканига қарамай, Россия қандай қилиб украиналикларнинг орқасидан пичоқ урганини тушуна олмади», деб эслайди Шахмухамбетова.

Ёрдам бериш қатъияти

Ёрдам ташкилотчиларидан бири, ресторатор Златослава Близнюкнинг айтишича, унга Остонада маҳаллий хайрия жамғармалари ва ишбилармонлар, шунингдек, кенг жамоатчилик ёрдам бермоқда.

Олти йилдан бери Қозоғистонда яшаётган украиналик Близнюк босқин бошланганидан кейин дастлаб ўз ватанига қайтишга уринган.

У Украинанинг Қозоғистондаги консулига мурожаат қилиб, Украинага қайтишда ёрдам сўраган.

«Самолёт юкхонасида бўлса ҳам уйга кетишга тайёрман, деб айтдим. У «шу ерда кўпроқ ёрдаминг тегади» деб, офис ажратиб берди ва биз иш бошладик», дейди Близнюк Карвонсаройга.

«Бир ҳафта ичида ҳаммасини тахт қилдим, кейин катта ҳомийларнинг ўзлари бизга чиқа бошладилар», деди у.

Шахмухамбетованинг айтишича, у кўплаб оддий қозоғистонликларнинг ёрдам марказларига уй консервалари, ҳатто ўзларининг дори-дармонлари ва тиббий ашёларини олиб келаётганини кўрган.

«Бир қария иккита бинт ва антисептик олиб келди. Бир аёл қон босимига қарши бир қути дори келтирди.»

«Бу одамларни кўриб, кўзимизга ёш келди. Октябр ойида Киев янги ракета ҳужумлари нишонига айлангач, одамлар яна [ёрдам солинган] пакетлар билан кела бошладилар», дейди Близнюк.

Урушнинг бошида Близнюк ва бошқа кўнгиллилар Украинага тўртта самолётда тиббий воситалар жўнатишган.

Аммо апрел ойида Қозоғистон дори-дармон экспортини тақиқловчи қонунни қабул қилганидан сўнг, гигиена воситалари ва озиқ-овқат маҳсулотлари машинада етказиб берила бошланди.

«Ёрдамни машина орқали жўнатдик, лекин бу узоқ йўл, албатта», деди у. «Қозоғистоннинг Қуриқ порти орқали ҳам ёрдам жўнатамиз, у паром ёрдамида аввал Озарбайжонга, у ердан эса Туркияга етиб боради. Туркиядан Болгарияга, Болгариядан Молдовага, сўнгра Черновци шаҳри орқали Украинага».

«Асосийси, Россияни четлаб ўтади», дейди у.

Сентябр ойи охирида юборилган партияларнинг бирида Украинага 20 минг тонна озиқ-овқат маҳсулотлари етказиб берилган.

Муштарак тарих

Ўзбекистондаги кўнгиллилар уруш бошланганидан бери 2500 кг дан ортиқ инсонпарварлик ёрдами – дори-дармон, болалар кийимлари, озиқ-овқат маҳсулотлари тўплаганлар.

Украинанинг Ўзбекистондаги элчиси Николай Дорошенконинг сўзларига кўра, ушбу инсонпарварлик ёрдами самолётда Полшанинг Катовице шаҳрига, у ердан эса Украинага етказилган.

«Украиналиклар билан ҳамкорлик қиладиган ўзбек тадбиркорларининг анчагина катта гуруҳи мавжуд. Улар украиналик оилаларга моддий ёрдам бериб туришидан хабарим бор», деди Дорошенко Карвонсаройга.

«Инсонпарварлик гуруҳини ташкил этиб, Украинага тўғридан-тўғри ёрдам бераётган ёш тадбиркорлар давраси ҳам бор», дейди Дорошенко.

Элчихона қўшимча гуманитар ёрдам олиш учун ҳукумат вакиллари билан ҳам ишламоқда, деб қўшимча қилди у.

Украинага узоқ вақт бошқа мамлакатларда яшаган Марказий Осиёлик мигрантлар ҳам ёрдам бермоқда.

Малика Ахметова Қозоғистонда туғилган бўлса-да, сўнгги йилларда Чехиянинг Острава шаҳрида яшаган.

«Шеригим билан озиқ-овқат, дезинфекциялаш воситалари, салфеткалар сотиб олдик ва ҳаммасини Украинага жўнатдик. Танишларим орасида Марказий Осиёликлар ҳам кўп», дейди Ахметова.

«Уларнинг бари Украина тараф. У ерда нима бўлаётганини ва бу урушни ким бошлаганини тушунишади», дейди у.

Ахметова Европада украиналик қочқинларга иш топишда ёрдам беради ва улар учун моддий ва гуманитар ёрдамларни ташкиллаштиради.

Қозоқлар ва украинларнинг тарихи ўхшаш, дейди у.

«Биз украиналикларни тушунамиз. Совет Иттифоқида, тилимиз ва урф-одатларимиз тақиқланган ва Совет империясининг зулми остида яшаган вақтларимизда юз берган воқеалардан ўнгланишга уриняпмиз.»

«Ҳозир украиналикларга ёрдам бериш учун қўлимиздан келганини қиляпмиз, чунки улар билан бирдаммиз. Улар ўз озодлиги учун курашмоқда. Қозоқлар ҳам миллий ўзлигини ва тилини ҳимоялашга ҳаракат қилмоқда», дейди Ахметова.

Украинадаги турмуш ўртоғининг олдига қайтиб, у ердагиларга ёрдам бериш учун Қозоғистонни тарк этган Шахмуҳамбетова ҳам бу фикрга қўшилади.

«Совет Иттифоқи урф-одатларимиз ва маданиятимизга салбий таъсир кўрсатди. Биз ҳам ўз она тилимизда гапирмаймиз. Улар бизни калбитлар, мамбетлар деб аташган, қозоқча гапирганимиз учун мазах қилишган.»

Украиналикларнинг аҳволи ҳам бундан яхши эмасди, деб қўшимча қилди у.

«Қозоқ меҳмонни тўйдириш учун охирги қўйини ҳам сўяди... Бундай меҳмондўстлик ич-ичимизга сингиб кетган. Бу борада украинларга жуда ўхшашмиз».

«Шунинг учун ҳам бизга ўхшаган одамларга қандай қилиб ҳужум қилиш мумкинлигини тушунолмаяпман», дейди Шахмуҳамбетова.

Сизга мақола ёқдими?

Фикрлар 1

Сиёсат * Мажбурий 1500 / 1500

Албатта, Украинага ёрдам берамиз; Путинчиларга ўхшаган ҳайвон эмасмиз

Жавоб бериш