Карвонсарой
Таҳлил

«Бункердаги чол» – Путиннинг йиллик мурожаатини бекор қилгани Марказий Осиёда истеҳзо билан қарши олинди

Канат Алтинбаев

Россия президенти Владимир Путин (ўнгда) 23 декабр куни Тула вилоятидаги вазиятлар марказига ташрифи чоғида вилоят губернатори Алексей Дюминни (чапда) тингламоқда, Тула, Россия. Путин Россия армиясини хавфсиз жойдан туриб бошқаргани учун «бункердаги чол» лақабини олган. [Спутник/AFP]

Россия президенти Владимир Путин (ўнгда) 23 декабр куни Тула вилоятидаги вазиятлар марказига ташрифи чоғида вилоят губернатори Алексей Дюминни (чапда) тингламоқда, Тула, Россия. Путин Россия армиясини хавфсиз жойдан туриб бошқаргани учун «бункердаги чол» лақабини олган. [Спутник/AFP]

ОЛМАОТА – Россия президенти Владимир Путиннинг йил якунлари бўйича матбуот анжуманини ўтказмаслик қарори Марказий Осиё ва хорижда истеҳзо билан қарши олинди.

«Янги йил олдидан матбуот анжумани ўтказилмайди», деди Кремл матбуот котиби Дмитрий Песков 12 декабр куни.

У Путиннинг «мунтазам равишда, жумладан, хорижий ташрифлари чоғида ҳам ОАВ олдида нутқ сўзлашини» қўшимча қилган.

2000 йилдан бери ҳокимият тепасида бўлиб турган Путин президентлигининг деярли барча йилларида декабр ойида матбуот анжумани ўтказар эди.

Чапдан ўнгга: Тожикистон президенти Эмомали Раҳмон, Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев, Россия президенти Владимир Путин, Қозоғистон президенти Қосим-Жўмарт Тўқаев, Беларус президенти Александр Лукашенко ва Қирғизистон президенти Садир Жапаров 27 декабр куни Россиянинг Санкт-Петербург шаҳрида Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги (МДҲ) давлат раҳбарларининг норасмий саммити чоғида Рус давлат музейи залига киришмоқда. [Алексей Даничев/Sputnik/AFP]

Чапдан ўнгга: Тожикистон президенти Эмомали Раҳмон, Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев, Россия президенти Владимир Путин, Қозоғистон президенти Қосим-Жўмарт Тўқаев, Беларус президенти Александр Лукашенко ва Қирғизистон президенти Садир Жапаров 27 декабр куни Россиянинг Санкт-Петербург шаҳрида Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги (МДҲ) давлат раҳбарларининг норасмий саммити чоғида Рус давлат музейи залига киришмоқда. [Алексей Даничев/Sputnik/AFP]

Россия президенти Владимир Путин 2021 йил 23 декабрда Москвада ўзининг йиллик матбуот анжуманини ўтказган эди. 2022 йилги матбуот анжуманининг бекор қилиниши жамоатчилик тарафидан истеҳзо билан қарши олинган. [Наталья Колесникова/AFP]

Россия президенти Владимир Путин 2021 йил 23 декабрда Москвада ўзининг йиллик матбуот анжуманини ўтказган эди. 2022 йилги матбуот анжуманининг бекор қилиниши жамоатчилик тарафидан истеҳзо билан қарши олинган. [Наталья Колесникова/AFP]

ОАВ иштирокидаги мазкур тадбир мамлакатда муҳим сиёсий воқеа ҳисобланиб, Путин одатда бир неча соат давом этадиган марафонда матбуот ва жамоатчиликнинг саволларига жавоб беради.

Ўтган йилги анжуманда у тўрт соатдан кўпроқ гапирган эди.

Песков 10 йилдан бери давом этиб келаётган анъана нима учун бузилаётганига ойдинлик киритмаган.

Путиннинг матбуот анжуманига кенг кўламда ҳозирлик кўрилаётган бўлса-да, президент сўнгги дақиқада тадбирни ўтказмасликка қарор қилди, деб ёзади The Moscow Times ҳукумат вакилларига таяниб.

Кремл Киев тадбир олдидан йирик ҳужум уюштириши мумкинлигидан хавфсираган ва Россия хавфсизлик идоралари уни тўхтата олишига ҳеч қандай кафолат ёки ишонч йўқ эди, дейилади хабарда.

Путин бундай тадбирлар ёрдамида ўз режимининг ютуқлари ҳақида сўзлаб беришни одат қилган.

Аммо бу йил у 11 ойдан бери давом этаётган Украинага босқин оқибатлари билан тўқнаш келмоқда.

Путин 24 феврал куни Украинага қўшин киритди, 21 сентябр куни эса у ерда заифлашиб қолган Москва кучларини қўллаб-қувватлаш учун сафарбарлик эълон қилди.

«Унинг айтадиган гапи йўқ»

«Путин Россия жамоатчилиги ва элитаси олдида Россиянинг ички ва ташқи ишларида урушнинг баҳосини оқлай олишига кўзи етмаётган бўлиши мумкин», дейилади АҚШда жойлашган Урушни ўрганиш институтининг (ISW) 14 декабрдаги ҳисоботида.

Россия кучлари Украина шимолидаги босиб олинган ҳудудлардан чекинишга мажбур бўлди ва аввалроқ аннексия қилиб олган ҳудудларини ўз назоратида ушлаб тура олмади.

Путин эълон қилган қисман сафарбарлик туфайли норозилик мамлакат ичкарисида ҳам авж олган.

Украина президенти Владимир Зеленскийнинг маслаҳатчиси Олексий Арестович 14 декабр куни YouTube орқали берган интервьюсида матбуот анжуманининг бекор қилингани ҳақида гапирар экан, Путин омадсиз одам бўлиб кўринишни истамаслигини айтган.

«Унинг айтадиган гапи йўқ... кам сонли ютуқлар бўлганида ҳам, уларга урғу бериб, қолган муваффақиятсизликларни хаспўшлаш мумкин эди, лекин ҳозирги вазият шундайки, гапиришга арзигулик ҳеч нарса йўқ», деди Арестович.

Путин ижтимоий-иқтисодий ютуқлар борасида ҳам ҳеч нима билан мақтана олмайди.

«Путин ҳатто одатда унга ишонадиган пенсионерларга ҳам ҳеч нима ваъда қилолмайди. Сўнгги пайтларда уларнинг пенсиялари индексация қилинмади, ҳатто пенсия тўловлари кечиктирилди», деди у.

Босқин бошланганидан бери Путиннинг дунё миқёсидаги обрўси тушиб кетган.

Politico нашри Европадаги энг нуфузли шахсларнинг йиллик рейтингида Путинни «омадсиз одам» деб атаган.

«Путин узоқ вақтдан бери Россияни Совет давридаги буюк давлат мақомига қайтаришни орзу қилиб келган», деб ёзади газета.

Аксинча, унинг ҳужуми мамлакатни учинчи даражали мақомга тушириб қўйди, у тўғри баҳолай олмаган ва нафратланган рақибини енга олмади.

Марказий Осиёда Путин кучли шахсдан «бункердаги чолга» айланиб қолди, бу ном ижтимоий тармоқларда кенг тарқалди.

Путин ўз армиясини ҳам руҳлантира олмайди, деб айтган остоналик блогер Ерлан Исмаилов.

«Биз воқеалар марказида Украина президенти Володимир Зеленскийни тез-тез кўриб турибмиз. У гоҳ ҳужумга учраган Киевда, гоҳ озод этилган шаҳарларда бўлади. У аскарларни ва душман ўқидан қурбон бўлганларни шахсан қўллаб-қувватлайди», деди Исмаилов.

«Путин эса армияни бункердан туриб бошқаряпти

«Омадсизлар»

Бу тасаввурни ўзгартириш йўлидаги саъй-ҳаракатлар бесамар кетган.

ISWнинг 18 декабр кунги бошқа хабарида айтилишича, Путиннинг аскарлар билан сўнгги учрашуви жамоатчиликка «ҳарбий раҳбарият Россия армиясининг ҳалокатли муваффақиятсизликларини тўғирлаётганини кўрсатишга қаратилган».

Бу хабар Путин «махсус ҳарбий операцияда» иштирок этаётган қўшинларнинг бирлашган штабига ташриф буюрганидан бир кун ўтиб пайдо бўлган.

«Россия ҳарбий раҳбарияти Украинадаги Россия муваффақиятсизликлари ҳақидаги жамоатчилик фикрини ўзгартириг, ўзини самарали уруш олиб бораётгандек қилиб кўрсатишга ҳаракат қилмоқда», дейилади ISW таҳлилида.

Зеленскийнинг жанг ҳудудларида аскарлар билан учрашуви янгилик бўлмай қолган бир вақтда, Путиннинг PR-юриши Россияда муҳим хабар сифатида ёритилган, деб таъкидлаган Украина президенти маслаҳатчиси Арестович YouTube тармоғидаги интервьюсида.

«Путин аскарлар билан учрашар экан, вазият билан танишиб, харитани ўқишга ҳаракат қилгандек қоғозга ўн сония тикилиб турди», деб айтди у.

Кремл оммавий ахборот воситалари даъво қилаётганидек, Путин жанг ҳудудига бормаган, у Москвадаги Бош штабнинг вазиятлар марказига ташриф буюрган, дейди Арестович.

Бундай ташвиқот кампаниялари Кремлга нисбатан ишончни кучайтиришга ёрдам бермайди, деб айтган бишкеклик фаол Симик Колбаев.

«Улар бутун дунё кўз ўнгида тажовузкорлардир. Уларни қўллаб-қувватлаганлар учун эса – омадсизлар.»

«Ва буни ҳеч қанақасига тўғрилаб бўлмайди», деди у.

Сизга мақола ёқдими?

Фикрлар 1

Сиёсат * Мажбурий 1500 / 1500

Мажруҳ Россия устидан ҳамма куляпти ))

Жавоб бериш