Карвонсарой
Хавфсизлик

Исроил мустақиллигининг 75 йиллиги АҚШ билан мустаҳкам иттифоқ намунаси бўлиб қолмоқда

Карвонсарой

Йиллик сана муносабати билан 26 апрел куни Исроил қирғоқлари яқинидан учиб ўтаётган F-16 самолётлари. [Исроил ҳарбий ҳаво кучлари]

Йиллик сана муносабати билан 26 апрел куни Исроил қирғоқлари яқинидан учиб ўтаётган F-16 самолётлари. [Исроил ҳарбий ҳаво кучлари]

Шу ҳафта ўзининг 75 йиллигини нишонлаётган Исроилнинг Қўшма Штатлар билан стратегик ҳамкорлиги сақланиб қолар экан, у йиллар давомида Вашингтондан олинган ҳарбий ёрдам кўринишида давом этиб келмоқда.

Қўшма Штатлар 1948 йилда мустақил бўлганидан бери Исроилни кенг кўламли ҳарбий ёрдам ва кўмак билан таъминлаб, мамлакатга Эрон ва унинг воситачи кучлари таҳдидларига қарши чора кўриш ва минтақавий барқарорликни мустаҳкамлашга ёрдам берди.

Дастлабки йилларда Қўшма Штатлар Исроил мудофаа кучларини (ИМК) ташкил этишда кўмаклашиб, унга ҳарбий техника ва таълим берди. Ўқотар қуроллар, артиллерия ва самолётлар, шунингдек, исроиллик учувчилар ва ҳарбий офицерларни тайёргарликдан ўтказиш шулар жумласидандир.

АҚШ ҳарбий хизматчилари илк кунларда ҳатто Исроил кучлари билан бир сафда жанг қилишган.

25 ва 26 апрел кунлари Исроилга ташриф буюрган АҚШ Марказий қўмондонлиги (CENTCOM) раҳбари, генерал Майкл Эрик Курилла Исроил мудофаа кучлари бош штаби бошлиғи Герци Халеви ва Исроил махсус қўшинлари билан. [CENTCOM]

25 ва 26 апрел кунлари Исроилга ташриф буюрган АҚШ Марказий қўмондонлиги (CENTCOM) раҳбари, генерал Майкл Эрик Курилла Исроил мудофаа кучлари бош штаби бошлиғи Герци Халеви ва Исроил махсус қўшинлари билан. [CENTCOM]

Шундай шахслардан бири АҚШ полковниги Девид «Микки» Маркус бўлиб, у ҳарбий маслаҳатчи бўлиб хизмат қилган ҳамда ИМКни тузиш ва ташкиллаштиришга ёрдам берган.

Маркус 1948 йил 28 майда генерал этиб тайинланди ва Қуддус фронтига қўмондонлик қилди. Ўша пайтда Исроил олий қўмондонлигига унвон берилмагани учун у Исроилнинг биринчи генерали бўлди.

Маркус Қуддусни ҳимоя қилишда ҳал қилувчи рол ўйнади, аммо 1948 йил июн ойидаги оташкесимдан бир неча соат ўтгач, иттифоқчи ўқидан ҳалок бўлди. У Исроилда қаҳрамон сифатида ёдга олинади ва Вест-Пойнтда дафн этилган, бошқа давлат байроғи остида ҳалок бўлган ягона америкаликдир.

Ўшандан бери Қўшма Штатлар Исроилни муҳим ҳарбий ёрдам, жумладан, илғор қуроллар билан таъминлашда, разведка маълумотлари алмашинуви ва қўшма ҳарбий машқларни ўтказишда давом этди.

Бунга F-16 ва F-35 қирувчи самолётлари каби қуроллар, шунингдек, «Темир гумбаз» каби ракеталарга қарши илғор мудофаа тизимларини етказиб бериш киради.

Шу кунгача АҚШ Исроилга икки томонлама ёрдам ва ракетага қарши мудофаани молиялаштириш учун 158 миллиард доллар ажратди.

1971 йилдан 2007 йилгача бу муҳим иқтисодий ёрдамдан иборат эди, аммо ҳозирда АҚШнинг Исроилга деярли барча икки томонлама ёрдами ҳарбий кўмак шаклида тақдим этилади.

2016 йилда бу икки мамлакат ўзаро англашув меморандумини имзолаган бўлиб, унда Қўшма Штатлар Исроилга 10 йил давомида 38 миллиард долларлик ҳарбий ёрдам, жумладан, ракеталарга қарши мудофаа учун 5 миллиард долларлик мисли кўрилмаган кўмак бериш мажбуриятини олган.

F-16: АҚШ-Исроил иттифоқининг рамзи

АҚШ-Исроил иттифоқининг мустаҳкам рамзларидан бири F-16 Falcon қирувчи самолёти бўлиб, у Америка Қўшма Штатларида ишлаб чиқарилиши билан Исроилга керакли қирувчи самолётларни тезлик билан экспорт қилиш ва улардан жанговар ҳаракатларда дарҳол фойдаланишга яққол мисолдир.

1976 йилда ишлаб чиқариш тасдиқланганидан бери Қўшма Штатлар 4600 дан ортиқ F-16 самолётларини ишлаб чиқарди ва бу уни парвоз учун дунёдаги энг қулай қирувчи самолётга айлантирди.

Исроил қирқ йилдан ошибдики, ушбу қирувчи самолётлардан муваффақиятли фойдаланиб келмоқда.

1981 йилнинг апрел ойида Қўшма Штатлар ишлаб чиқаришни маъқуллаганидан беш йил ўтмай, худди шу Исроил ҳарбий ҳаво кучларига (ИҲК) тегишли иккита Ф-16 самолёти Ливаннинг Захле шаҳри яқинида Суриянинг иккита Ми-8 вертолётини уриб туширди.

Шунингдек, 1981 йилда ИҲКнинг саккизта F-16 самолёти олтита F-15 Eagles қирувчиси билан бирга Ироқдаги Осирак ядро реакторига кутилмаган ҳужум уюштирди.

F-16 самолётлари юқори аниқликдаги ўқ-дориларни мўлжалга етказишда ишлатилган, F-16 самолётлари эса ҳаводаги мудофаани таъминлаб, ушбу ҳудуддаги душман самолётларига қарата ўт очган. Операция муваффақиятли ўтган: реактор вайрон қилинган ва Ироқнинг ядровий дастури тўхтатилган.

1982 йилги Ливан урушида Исроилнинг F-16 самолётлари уч кун давом этган реактив авиация иштирокидаги энг йирик ҳаво жангларининг бирида Сурия самолётлари билан тўқнаш келган.

Низо вақтида Исроилнинг F-16 самолётлари 44-0 талафот нисбатига эга бўлган. Хабарларга кўра, битта самолёт бир жанговар парвозда тўртта суриялик қирувчини уриб туширган.

Ўшандан бери F-16 ИҲК учун муҳим вазифаларни бажаришда давом этди.

2021 йилда Исроил ва Хамаснинг Ғазодаги тўқнашуви чоғида F-16I Sufas самолётлари гуруҳнинг ерости туннеллар тармоғи ва бошқа қурол омборларига зарба бериш учун масъул бўлган самолётларнинг кўп қисмини ташкил этди.

ИҲКнинг F-16 самолётлари Суриядаги Эрон кучлари ва Эронни қўллаб-қувватловчи партизанларни ҳам нишонга олган.

Кучларни кўпайтирувчи

F-16 Falcon ўзининг илғор қобилиятлари ва жанговар вазиятлардаги универсаллиги туфайли синалган жанговар куч мултипликаторидир.

Унинг конструкцияси ва технологияси турли хил нишонлар, жумладан, қуруқликдаги ҳаво мудофаа тизимлари, душман самолётлари ва ердаги нишонларга самарали зарба йўллаш имконини беради.

F-16нинг куч мультипликатори сифатидаги асосий хусусиятлардан бири унинг илғор авионика ва электроника тизимлари бўлиб, улар нишонларни юқори аниқлик билан топиш ва кузатиш, шунингдек, таҳдидларга жавобан тезкор чора кўриш имконини беради.

Шунингдек, у нишонларга аниқ ва самарали зарба йўллаш имконини берувчи илғор қурол тизимлари, жумладан, ҳаво-ҳаво ракеталари ва юқори аниқликда йўналтириладиган ўқ-дориларга эга.

Бундан ташқари, F-16нинг маневрчанлиги ва тезлиги уни ҳам ҳаво-ҳаво, ҳам ҳаво-ер миссиялари учун самарали платформага айлантиради, унинг турли хил муҳитларда, жумладан чўл ва тоғли ҳудудларда ишлаш қобилияти эса катта операцион мослашувчанлик беради.

F-16 Falcon дунёдаги энг кўп қўлланиладиган қирувчи самолётлардан бири бўлиб, у кўплаб давлатларнинг ҳарбий ҳаво кучлари томонидан фойдаланишга қабул қилинган.

Бундан ташқари, у бошқа илғор қирувчи самолётларга нисбатан нисбатан арзон ва унга техник хизмат кўрсатиш осон, бу эса мудофаа бюджети чекланган мамлакатлар учун жозибадор вариант ҳисобланади.

2021 йил ҳолатига кўра, F-16 25дан ортиқ турли мамлакатлар, жумладан АҚШ, Белгия, Дания, Миср, Греция, Исроил, Жанубий Корея ва Туркия томонидан қўлланилади.

Минтақадаги энг чаққон куч

F-16дан ташқари, ИҲК флоти сўнгги авлоддаги F-35 кўринмас самолётларини ҳам ўз ичига олади ва бу уни минтақадаги энг манёврчан ва универсал кучлардан бирига айлантиради.

Исроил F-35 қўшма қирувчи самолётининг биринчи халқаро операторидир. У ўзининг дастлабки F-35 самолётларини 2016 йилда қабул қилиб олди ва 2018 йилда биринчи марта жанговар ҳаракатларда қўллади.

Ноябр ойида Исроилнинг Неватим ҳаво базасига учта янги F-35 етказиб берилди ва уларнинг умумий сони 36 тага етди.

Defense News маълумотларига кўра, Исроил 2024 йилгача 50 та замонавий самолётга эга бўлади.

Март ойида Исроил Эрон билан икки ўртада кескинлик кучайган бир пайтда Невада штатида АҚШ етакчилигидаги Red Flag машқларига илк бор еттита F-35 самолётини юборди.

Машғулотлар Juniper Oak 23.2, Juniper Falcon ва бошқа қўшма ўқув машқларнинг муваффақиятига асосланган бўлиб, АҚШ Ҳарбий-ҳаво кучларига (USAF) ИҲК билан ўзаро мувофиқликни кучайтириш, икки томонлама ҳамкорликни мустаҳкамлаш ва минтақавий барқарорликни кучайтириш йўли билан имкониятларни яхшилашга ёрдам беради, деб хабар берган АҚШ ҲҲК.

Сизга мақола ёқдими?

Фикрлар 1

Сиёсат * Мажбурий 1500 / 1500

Бутун яҳудийлар учун муқаддас бўлган кунда тажовузкор, украиналик аёллар ва ёш болалар қотили ва зўравони яҳудийлар учун муқаддас бўлган Умань шаҳрига ҳалокатли ҳужум уюштирди. АҚШ давлат департаментига савол: сизлар узоқ масофали ракеталарни ЕТКАЗИБ БЕРИШИНГЛАР учун яна қанча украиналик ЎЛИШИ керак? БУТУН ривожланган ДУНЁ нигоҳи сизларда, ТЎНКА исмли россиялик маньякни ЎЛДИРАСИЗЛАР деб УМИД қилишмоқда!!! УКРАИНАГА шон-шарафлар! Худо ИСРОИЛ ва АҚШни асрасин!!!

Жавоб бериш