Rossiya harbiy hozirligining kuchayishi KXSHTga aʼzo davlatlarni xavotirga solmoqda

OLMAOTA – Kollektiv xavfsizlik shartnomasi Tashkilotiga (KXSHT) aʼzo ayrim davlatlar aholisi oʻz mamlakatlari Rossiya–Ukraina chegarasidagi harbiy mojaroga jalb etilishi mumkinligidan xavotir bildirmoqda.

Rossiya Ukraina chegaralari yaqinida 100 mingdan ortiq askar toʻplagan, Gʻarb yetakchilari esa sobiq sovet davlatiga bostirib kirish “ogʻir oqibatlarga” olib kelishi haqida ogohlantirganlar.

Chorshanba (16-fevral) kuni NATO rahbari Yyens Stoltenberg: “Aftidan, Moskva qoʻshinlarning bir qismini olib chiqishi haqida eʼlon qilganiga qaramay, Ukraina atrofida harbiy hozirlikni mustahkamlashda davom etmoqda”, deb aytgan.

“Moskvaning diplomatik saʼy-harakatlarni davom ettirishga tayyorligi haqidagi mujdani eshitdik, biroq hozirgacha joylarda tanglikni yumshatish harakatlarini koʻrganimiz yoʻq”, deb aytgan Stoltenberg NATO mudofaa vazirlari yigʻilishi oldidan.

“Aksincha, Rossiya harbiy hozirligini mustahkamlashda davom etayotgan koʻrinadi”, dedi u.

Gʻarb yetakchilari aloqa liniyalarini ochiq holda saqlash maqsadida Moskvada boʻlib, Rossiyaga NATOning Sharqiy Yevropa va sobiq sovet davlatlari hisobiga kengayishi borasida oʻz noroziligini bildirish imkoniyatini berdilar.

Rossiya NATOning Sharqiy Yevropadagi kuchlarini olib chiqishi va Ukrainani hech qachon oʻz safiga qabul qilmasligi borasida yozma kafolatlar olishga urinmoqda.

AQSH va NATO Rossiyaning talablarini rasman rad etgan.

KXSHT rasmiylarining taxminicha, tashkilot ehtimoliy mojaroga jalb qilinishi mumkin.

NATO barcha KXSHT aʼzolari uchun xavf tugʻdiradi, deb aytgan tashkilot bosh kotibi Stanislav Zas 23-yanvar kuni Belarusning ONT telekanaliga bergan intervyusida.

“KXSHTning gʻarbiy chegaralari yaqinida Sharqiy Yevropaning harbiy hozirligining mustahkamlanishi, bu hududlarda harbiy faollikning kuchayishi tashkilotimizga aʼzo mamlakatlar xavfsizligini oshirishga xizmat qilmaydi”, dedi Zas.

Rossiya yetakchiligidagi KXSHT olti sobiq sovet respublikasi: Rossiya, Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Tojikiston, Belarus va Armanistondan tarkib topgan.

“Bu bizning urush emas”

“Rossiyaning NATO bilan muammolari – bu uning oʻz muammolari, ularning bizga daxli yoʻq”, deydi Qirgʻizistonning “Islohot” siyosiy partiyasi faoli, bishkeklik Osmon Kangeldiyev.

“Bu Rossiyaning sof geosiyosiy manfaatlari, biz KXSHTga aʼzo boʻlganimiz bilan, ularni himoya qilishga majbur emasmiz”, dedi u.

Ayni vaqtda Qirgʻizistonning resurslari cheklangan, shu bois qirgʻiz askarlari Rossiyani emas, balki oʻz mamlakatlarini himoya qilishlari kerak, deb qoʻshimcha qilgan u.

Tashkilot 2021-yil bahorda Qirgʻiziston va Tojikiston chegarasida roʻy bergan nizoni eʼtiborsiz qoldirganidan keyin Jogorku Kenesh – Qirgʻiziston parlamentida KXSHTga nisbatan sovuqqon munosabat shakllangan.

Oʻshanda qirgʻizistonlik deputatlar mamlakatning KXSHTga aʼzoligi oʻzini oqlaydimi-yoʻqmi, degan savolni koʻtargan edilar.

“Bir mamlakat ikkinchisiga ochiqdan-ochiq hujum qilganida KXSHT bunga umuman ahamiyat bermadi. Nimaga KXSHTga aʼzo boʻlganmiz oʻzi?”, deb savol bergan qirgʻizistonlik deputat Aybek Osmonov.

Qozogʻistonda ham Rossiyaning Gʻarb bilan nizoga kirishishiga nisbatan norozilik kayfiyati keng tarqalgan.

Olmaotalik matematika oʻqituvchisi Aziza Rispayevaning 19-yashar oʻgʻli majburiy harbiy xizmatni oʻtamoqda. U oʻgʻlini KXSHTning harbiy chaqiruviga yubormasligini aytadi.

“Demak, mening oʻgʻlim boshqa davlatning manfaati uchun oʻz jonini fido qilishi kerakmi? Yoʻq, rahmat”, deb aytgan u.

Rossiya tashqi muammolarini oʻzi hal qilishi, Qozogʻiston va boshqa KXSHT davlatlari harbiy xizmatchilarini oʻz kampaniyalariga jalb qilmasligi kerak, deydi Nur-Sultonda yashovchi armiya leytenanti Asxat Ustemirov.

“Bu bizning urushimiz emas”, deb aytgan u Karvonsaroy nashriga.

Ustemirov Moskva KXSHTni Ukraina bilan nizoga jalb qilishiga shubha bildirgan boʻlsa-da, Kreml yanvar oyida KXSHT orqali Qozogʻistondagi vaziyatni barqarorlashtirishda taqdim etgan harbiy koʻmakni qaytarishi uchun Nur-Sultonga bosim oʻtkazishi mumkin, deb aytgan.

“Putin Qozogʻistonni qarzdor deb biladi”, deydi Ustemirov.