Dunyo boʻylab vahima kuchayib borayotgan bir paytda Rossiya koronavirus haqida yolgʻon xabarlar tarqatmoqda

MOSKVA – Dushanba (24-fevral) kuni Eronda oʻlim bilan bogʻliq holatlarning koʻpaygani, Osiyo, Yaqin Sharq va Yevropada boshqa kasalliklarning avj olishi ortidan global pandemiya xavfi kuchaygan bir paytda, ijtimoiy tarmoqlardagi Rossiyaga aloqador minglab akkauntlar yangi koronavirus haqidagi fitna nazariyalarini tarqatish boʻyicha uyushgan harakatlarni boshladi .

Dezinformatsiya kampaniyasi COVID-19 virusi tarqalishi ortida AQSH turgani haqidagi asossiz fitna nazariyalarini ilgari surmoqda, bundan koʻzlangan maqsad – sogʻliqni saqlash muammolariga eʼtibor qaratib, AQSHning dunyodagi obroʻsiga putur yetkazish.

Rossiya tezislarini turli tillarda ilgari surish uchun Twitter, Facebook va Instagram tarmoqlaridagi soxta akkauntlar ishga solingan, dedi Rossiya dezinformatsiyasiga qarshi kurash uchun masʼul AQSH rasmiysi AFP nashriga.

“Rossiyaning maqsadi AQSH tashkilotlari va ittifoqlariga ichkaridan, shu jumladan, zararli taʼsirga asoslangan kampaniyalar orqali zarba berish”, dedi Davlat kotibining Yevropa va Yevroosiyo boʻyicha yordamchisi vazifasini bajaruvchi Filipp Riker.

“Rossiyaning yovuz niyatli kuchlari koronavirus haqidagi yolgʻon xabarlarni tarqatish bilan odamlar eʼtiborini global tibbiy-sanitar choralardan chalgʻitib, jamoat xavfsizligiga tahdid solmoqdalar”, dedi u.

Soʻnggi haftalarda internetda tarqatilayotgan daʼvolar – virus AQSHning “Xitoyga qarshi iqtisodiy urush” olib borishga urinishi, bu goʻyoki AQSH markaziy razvedka boshqarmasi tomonidan ishlab chiqarilgan biologik qurol ekanligi yoki Gʻarb tomonidan “Xitoyga qarshi xabarlarni” ilgari surish yoʻlidagi harakatlarning bir qismidir, degan ayblovlardan iborat.

Yanvar oyi oʻrtalarida Xitoy rasmiylari kasallik oʻchogʻi boʻlgan Uxanda yangi koronovirus bilan bogʻliq uchinchi oʻlim holati haqida xabar berganlaridan soʻng, AQSH kuzatuvchilari dezinformatsiya kampaniyasi boshlanganini aniqladilar.

Oʻtgan yil oxirida virus kelib chiqqan Xitoyda oʻlganlarning rasmiy soni 2600ga yetdi.

Ammo oʻtgan hafta ichida dunyoning boshqa burchaklarida virusning tarqalishi kuchaydi, Eron, Janubiy Koreya va Italiya yangi qaynoq nuqtalarga aylandi.

Dushanba kuni Afgʻoniston, Bahrayn va Kuvaytda ham kasallikka chalinish bilan bogʻliq ilk holatlar aniqlandi. Bu bilan infeksiya tarqagan davlatlar soni 30 taga yetdi.

Xuddi shu akkauntlar Ukraina va Suriya haqida ham postlar yozib qoldirishgan.

Yangi koronavirus haqidagi dezinformatsiya va nazariyalar jiddiy xavf hisoblanadi.

Bungacha Suriyadagi urush, Fransiyadagi sariq nimchalilar namoyishi, Chilidagi ommaviy noroziliklar haqida Rossiyani qoʻllab-quvvatlovchi xabarlarni joylashtirgan bir necha ming onlayn-akkauntlar epidemiya haqida “xuddi shu kabi” xabarlarni chop etmoqda, deyiladi AQSH davlat departamentining “Global Engagement” markazi uchun tayyorlangan va AFP nashri koʻrib chiqqan hisobotda.

Botlar emas, balki odamlar boshqargan akkauntlar bir vaqtning oʻzida ingliz, ispan, italyan, nemis va fransuz tilida xabarlar chop etgan, ular Rossiya proksilariga ulangan boʻlishi yoki Rossiya qoʻllovidagi RT va Sputnik kanallaridagiga oʻxshash maʼlumotlarni joylashtirishi mumkin, deyiladi hujjatda.

Davlat tomonidan moliyalashtiriluvchi Rossiya ommaviy axborot vositalari 20 yanvardagi virusga oid gʻarbga qarshi ruhdagi maʼlumotlarni tarqatishni boshladi, ertasiga esa ijtimoiy tarmoq akkauntlari ularni dunyo boʻylab tarqatishga kirishdi, dedi AQSH rasmiysi.

“Bu vaziyatda biz dezinformatsiya ekotizimini, shu jumladan barchasi bir mavzuni olgʻa suruvchi telekanallar, proksi-saytlar va minglab soxta ijtimoiy tarmoq akkauntlarini toʻliq koʻrish imkoniga ega boʻlamiz”, dedi “Global Engagement” markazining rahbari, maxsus vakil Lea Gabriyel. Markazga tashviqot va dezinformatsiyani kuzatib borish vazifasi yuklangan.

Avvalgi voqealar yuz bergan vaqtda bu akkauntlar 72 soat ichida faol ravishda xabarlar joylagan. Ammo yangi koronavirusga oid xabarlar oʻtgan oy ichida har kuni joylashtirilib borilgan, AQSH rasmiylariga koʻra, bu Rossiyaning ushbu xabar sarlavhalardan yoʻqolib ketmasligi uchun qilgan harakatidan darak beradi.

“Rossiyaning axborotga qarshi turish doktrinasida bu oddiy hol”, dedi “Global Engagement” markazining boshqa bir rasmiysi.

Fevral oyi boshlarida ijtimoiy tarmoqdagi manipulyatsiya va dezinformatsiyaga barham berish choralari doirasida, Facebook kompaniyasi Rossiya harbiy razvedkasiga aloqador oʻnlab akkauntlarni oʻchirganini maʼlum qildi .

78 ta Facebook va toʻrtta Instagram akkauntidan iborat Rossiyadagi tarmoq asosan Ukraina va qoʻshni davlatlarga qaratilgan boʻlib, Suriyadagi mojaro, Qrimdagi etnik ziddiyatlar va 2014-yilda Ukrainada Malayziya aviakompaniyasiga qarashli samolyot halokati haqidagi xabarlarni chop etgan.

Oʻtgan yil oktabr oyida Facebook Rossiyaga aloqador bir qator akkauntlarni oʻchirib tashlaganini maʼlum qilgan edi. Bu akkauntlar egalari AQSHda 2020-yilda boʻladigan saylovlarga aralashishga uringan .

Bu akkauntlar 2016-yilgi prezident saylovida AQSHdagi auditoriyani nishonga olgan Sankt-Peterburgdagi Internet tadqiqotlari agentligi (IRA) xabarlarini qaytadan chop etgan.

Rossiya inqirozni chuqurlashtirmoqda

Rossiyaning dezinformatsiya kampaniyasi epidemiyaga qarshi kurash choralarini qiyinlashtirmoqda, jamoatchilik esa Gʻarb davlatlarining munosabatidan shubhalana boshlagan, deydi Vashington.

Mamlakatlar virusga qarshi tezkorlik bilan harakat qilmas ekan, “epidemiya istalgan tomonga qarab tarqalishi mumkin”, deb ogohlantirdi Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti rahbari Tedros Adxanom Gebreyyesus.

Rossiya operativ xizmatchilariga dezinformatsiya tarqatish uchun “kart-blansh” berilgan koʻrinadi, deydi AQSH davlat departamentining shaxsini ochiqlamagan rasmiylaridan biri.

“U yoki bu mavzuning eng yuqori darajalarga yoʻnaltirilgan yoki yoʻqligi muhim emas. Eʼtiborlisi, ular bu hududda seysmik oqibatlarga olib keladigan va istagancha zarar yetkaza oladigan darajada mustaqil harakat qilish imkoniga ega”, deydi u.