Masofaviy taʼlim va COVID-19 sharoitida oʻquvchilar oʻz ustida ishlashga daʼvat qilinmoqda

TOSHKENT – Markaziy Osiyo mamlakatlaridagi maktab, universitet va oʻrta taʼlim muassalalari COVID-19 tarqalishiga qarshi kurash choralari doirasida masofaviy taʼlimga oʻtmoqda.

Oʻzbekiston hukumati 15-mart – koronavirusga chalinish bilan bogʻliq ilk holat qayd etilgan kunning ertasiga, 16-martdan boshlab barcha taʼlim muassasalarini yopishga buyruq bergan.

Oradan koʻp oʻtmay, taʼlim vazirligi karantin vaqtida 6,1 million maktab oʻquvchilari uchun masofaviy taʼlim boʻyicha misli koʻrilmagan rejani eʼlon qildi.

Taʼlim sohasidagi yetakchi mutaxassislar va Oʻzbekiston milliy teleradiokompaniyasi hamkorligida har kuni uchta telekanal orqali efirga uzatilayotgan videodarslar ishlab chiqildi va tayyorlandi. Ular NatGeoWild, EuroSport va “Oxota i ribalka” kanallarining dasturlari oʻrnida efirga uzatilmoqda.

Onlayn darslar Xalq taʼlimi vazirligining rasmiy veb-sayti, Telegram kanali va Facebook sahifasida, shuningdek, kundalik.com va xanakademiyasi.uz saytlarida taqdim etilmoqda.

“Aziz farzandlarim, uyda vaqtingizni bekor oʻtkazmang! Onlayn darslarni qunt bilan oʻzlashtiring. Kitob oʻqing, bilimingizni oshiring, badantarbiya va jismoniy mashqlarni bir kun ham qoldirmang”, deb aytgan Oʻzbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev 3-aprel kungi murojaatida.

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universitetining toʻrtinchi kurs talabasi Otabek Karimov taʼlim platformasi orqali tahsil olmoqda, u yerda har bir talabaning oʻz shaxsiy kabineti boʻlib, barcha oʻquv materiallaridan foydalanish imkoniyati mavjud.

Shuningdek, universitetning oʻz studiyasi ham bor, unda oʻqituvchilar onlayn maʼruzalar oʻqiydilar, deydi imtihonlarga tayyorlanayotgan Karimov.

“Hammasi juda qulay ishlangan. Birgina muammo – hamma talabalarda ham shaxsiy kompyuter yoki Wi-Fi tarmogʻiga ulanish imkoniyatining yoʻqligi, shu sababli ular mobil telefonlari orqali ishlashga majbur boʻlmoqda”, dedi u.

“Hamyonbop, yuqori sifatli internetga ehtiyoj har qachongidan ham koʻproq”, deb taʼkidladi u.

Qirgʻiziston va Qozogʻistondagi masofaviy taʼlim

Qirgʻiziston ham Taʼlim vazirligi, mahalliy kompaniyalar va xalqaro tashkilotlar hamkorligida ishlab chiqilgan reja asosida 8-apreldan boshlab masofaviy taʼlimga oʻtgan, deb xabar beradi Times of Central Asia (TCA) nashri.

Mahalliy ElTR telekanali videodarslarni efirga uzatmoqda. Ular, shuningdek YouTube tarmogʻi va maxsus veb-saytda ham taqdim etilmoqda. Turli mavzulardagi qirgʻiz, rus, tojik va oʻzbek tilidagi bepul materiallar onlayn kutubxona orqali ulashilmoqda.

Muallimlar Zoom, Google classroom, Telegram va WhatsApp ilovalari orqali oʻquvchilar bilan aloqaga chiqmoqdalar.

Taʼlim vazirligining veb-saytida raqamli oʻquv portali ishga tushirilib, unda oʻqituvchilarning oʻquv materiallari va testlari chop etiladi.

“Yakshanbadan tashqari har kuni guruhlar uchun video-anjumanlar oʻtkazilmoqda”, dedi Bishkekdagi YXHT akademiyasi talabasi Asel Kuvatova.

“Onlayn darslar vaqtida oʻqituvchilar oʻz prezentatsiyalarini koʻrsatib, xuddi doskaga yozgandek yozishadi. Biz savollarimizni beramiz. Qisqasi, toʻlaqonli darslar oʻtilmoqda”, dedi u.

Qozogʻistondagi maktab oʻqituvchilari esa 6-apreldan boshlab masofaviy taʼlimga oʻtishgan, deb xabar beradi TCA.

Mamlakat telekanallari barcha yoshdagi oʻquvchilar uchun darslarni haftada besh kun efirga uzatmoqda. Oʻqituvchilar ular uchun 2000 dan ortiq televizion darslarni tayyorlaydilar, deb xabar bergan Qozogʻiston taʼlim va fan vazirligi.

“Masofaviy taʼlim 40 daqiqali maktab darsidek emas... Eng avvalo, biz ota-onalardan yangi darslarni oʻzlashtirishda farzandlariga yordam berishlarini soʻraymiz”, dedi taʼlim va fan vaziri oʻrinbosari Sholpan Karinova.

Yangi imkoniyatlar

Toshkentdagi Vebster universitetining psixologiya oʻqituvchisi Feruza Tatibayevaning fikricha, onlayn taʼlim avvaliga notanish va noqulay tuyulsa-da, vaqt oʻtishi bilan noqulayliklar yoʻqolib, hatto ayrim afzalliklar koʻrinishni boshlaydi.

“Ortiqcha harakat va boshqa narsalarga chalgʻimaydigan shunday kunlarimizda oʻz ustimizda ishlashga koʻproq vaqt boʻladi”, dedi Tatibayeva.

“Chet elga oʻqishni rejalashtirgan va epidemiya tufayli bu rejalarni amalga oshirolmay qolganlar xafa boʻlishmasin. Qaytanga, hozirda ilgari boʻlmagan imkoniyatlar yuzaga chiqmoqda”, dedi u.

Bugun taʼlimga har qachongidan ham koʻproq ahamiyat berish kerak, deydi Tatibayeva.

Karantin va ijtimoiy masofa saqlash davrida yoshlar va maktab oʻquvchilari uchun katta imkoniyatlar yaratilmoqda.

Qoʻshma Shtatlarda joylashgan notijorat taʼlim muassasi boʻlmish Xan akademiyasi bepul taʼlim, jumladan oʻzbek tilidagi dasturlarni taklif qilmoqda.

Qoʻshma Shtatlarda taʼlim olishni istagan yoshlar uchun jahon universitetlari ingliz tilida 300 ga yaqin bepul onlayn kurslarni taqdim etgan.

Yoshlar Oʻzbekistondagi Vebster universitetiga hujjat topshirishlari, birinchi kursni bitirgach esa tahsilni Vebster universitetining boshqa filialida, jumladan Qoʻshma Shtatlarda davom ettirishlari mumkin, dedi Tatibayeva.