Karvonsaroy
Xavfsizlik

Suratlarda: Rossiya anneksiyasidan 7 yil oʻtib Qrimda tushkunlik kuzatilmoqda

Tamara Gordelli va Yevgeniy Gordiyenko

Koktebel sohilidagi “Viktor” kafesi egasi 2014-yilda Rossiya Ukrainaga bostirib kirganidan soʻng hamma narsasini tashlab qochib ketgan, 26-fevral. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebel sohilidagi “Viktor” kafesi egasi 2014-yilda Rossiya Ukrainaga bostirib kirganidan soʻng hamma narsasini tashlab qochib ketgan, 26-fevral. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Bir vaqtlar mahalliy klubda boʻsh vaqtini oʻtkazgan mehmonlar orasida mashhur boʻlgan Qiziltosh qishlogʻi yaqinida – Qrimning janubiy qirgʻogʻidagi Qora dengiz boʻyida joylashgan plyaj kimsasiz qolgan, 24-fevral. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Bir vaqtlar mahalliy klubda boʻsh vaqtini oʻtkazgan mehmonlar orasida mashhur boʻlgan Qiziltosh qishlogʻi yaqinida – Qrimning janubiy qirgʻogʻidagi Qora dengiz boʻyida joylashgan plyaj kimsasiz qolgan, 24-fevral. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

2014-yilda Moskva Qrimni anneksiya qilib olganidan keyin rossiyalik askarlar Qiziltoshdagi harbiy bazada yadroviy qurollar omborxonasini qayta tiklashgan, deydi 2016-yilda Rossiya hukumati taqiqlagan Qrim-tatar xalqi majlisi aʼzosi Mustafa Djemilev. Avvallar “Ukraina yoʻlbarsi” maxsus polki joylashgan bu bazani hozirda rossiyaliklar egallab olishgan, 5-mart. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

2014-yilda Moskva Qrimni anneksiya qilib olganidan keyin rossiyalik askarlar Qiziltoshdagi harbiy bazada yadroviy qurollar omborxonasini qayta tiklashgan, deydi 2016-yilda Rossiya hukumati taqiqlagan Qrim-tatar xalqi majlisi aʼzosi Mustafa Djemilev. Avvallar “Ukraina yoʻlbarsi” maxsus polki joylashgan bu bazani hozirda rossiyaliklar egallab olishgan, 5-mart. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Qiziltosh qishlogʻida joylashtirilgan rossiyalik harbiy xizmatchilar harbiy bazaning tikan simli devori ortida, 5-mart. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Qiziltosh qishlogʻida joylashtirilgan rossiyalik harbiy xizmatchilar harbiy bazaning tikan simli devori ortida, 5-mart. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Qiziltoshdagi harbiy baza yaqinidagi qizil hududda joylashgan harbiy transport vositalari, 5-mart. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Qiziltoshdagi harbiy baza yaqinidagi qizil hududda joylashgan harbiy transport vositalari, 5-mart. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Rossiya Qrimni anneksiya qilib olgach, ayrim odamlar devorlarni rus bayrogʻi ranglariga boʻyay boshlaganlar. Qiziltosh qishlogʻidagi Rossiya bayrogʻi ranglariga boʻyalgan darvoza, 5-mart. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Rossiya Qrimni anneksiya qilib olgach, ayrim odamlar devorlarni rus bayrogʻi ranglariga boʻyay boshlaganlar. Qiziltosh qishlogʻidagi Rossiya bayrogʻi ranglariga boʻyalgan darvoza, 5-mart. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebeldagi Berezenyuk nomidagi maktabda ilib qoʻyilgan Rossiya prezidenti Vladimir Putinning surati va davlat belgilari, 26-fevral. 2014-yilda Rossiya Qrimni anneksiya qilganidan keyin maktablarda bu narsalar majburiy qilib qoʻyilgan. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebeldagi Berezenyuk nomidagi maktabda ilib qoʻyilgan Rossiya prezidenti Vladimir Putinning surati va davlat belgilari, 26-fevral. 2014-yilda Rossiya Qrimni anneksiya qilganidan keyin maktablarda bu narsalar majburiy qilib qoʻyilgan. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebel qishlogʻidagi Qora-Togʻ qoʻriqxonasidagi baliq ovlash toʻrlari, 26-fevral. Anneksiyadan keyin qoʻriqxonaga ruxsatsiz kirganlik uchun jarima 3000 rublga (41 AQSH dollari) koʻtarilgan, bundan avval jarima miqdori 200 griven (7 AQSH dollari) boʻlgan. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebel qishlogʻidagi Qora-Togʻ qoʻriqxonasidagi baliq ovlash toʻrlari, 26-fevral. Anneksiyadan keyin qoʻriqxonaga ruxsatsiz kirganlik uchun jarima 3000 rublga (41 AQSH dollari) koʻtarilgan, bundan avval jarima miqdori 200 griven (7 AQSH dollari) boʻlgan. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Joriy yilda Koktebelda kanalizatsiya tizimini qurish boshlangan, ishlar 2023-yilgacha davom etishi kutilmoqda. Rossiya hukumati 2014-yildan beri Qrimni nazorat qilayotganiga qaramay, bunday ishlarga tashabbus koʻrsatishga shoshmaydi. Surat 26-fevral kuni olingan. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Joriy yilda Koktebelda kanalizatsiya tizimini qurish boshlangan, ishlar 2023-yilgacha davom etishi kutilmoqda. Rossiya hukumati 2014-yildan beri Qrimni nazorat qilayotganiga qaramay, bunday ishlarga tashabbus koʻrsatishga shoshmaydi. Surat 26-fevral kuni olingan. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebeldagi “Lider” doʻkoni mijozlarga qulaylik yaratish uchun mahalliy bankning bankomatlarini joylashtirgan. Ammo bankdan foydalanayotgan qrimliklar chet eldan pul oʻtkazmalarini ololmaydilar. Surat 24-fevral kuni olingan. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebeldagi “Lider” doʻkoni mijozlarga qulaylik yaratish uchun mahalliy bankning bankomatlarini joylashtirgan. Ammo bankdan foydalanayotgan qrimliklar chet eldan pul oʻtkazmalarini ololmaydilar. Surat 24-fevral kuni olingan. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebel qishlogʻidagi “Priboy” dam olish maskani sotuvga qoʻyilgan, 26-fevral. Bir vaqtlar juda mashhur boʻlgan maskan 2014-yildan beri boʻshab qolgan. Uning roʻparasidagi chiroyli plyaj mahalliy aholi va turistlarning sevimli maskani edi. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebel qishlogʻidagi “Priboy” dam olish maskani sotuvga qoʻyilgan, 26-fevral. Bir vaqtlar juda mashhur boʻlgan maskan 2014-yildan beri boʻshab qolgan. Uning roʻparasidagi chiroyli plyaj mahalliy aholi va turistlarning sevimli maskani edi. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Priboy dam olish maskani plyajida qutqaruvchilar ham xizmat qilishgan. Ammo hozir bu qirgʻoqlarda hech kim suzuvchilar xavfsizligini nazorat qilmaydi. Koktebel qishlogʻi, 26-fevral. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Priboy dam olish maskani plyajida qutqaruvchilar ham xizmat qilishgan. Ammo hozir bu qirgʻoqlarda hech kim suzuvchilar xavfsizligini nazorat qilmaydi. Koktebel qishlogʻi, 26-fevral. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebeldagi hayot koʻp qavatli binolar hovlilarida aks etgan, 26-fevral. Bolalar koronavirus pandemiyasiga qaramay maktabga borishmoqda. Darslardan keyin yaxshi jihozlanmagan maydonchalarda bolalar juda kam. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Koktebeldagi hayot koʻp qavatli binolar hovlilarida aks etgan, 26-fevral. Bolalar koronavirus pandemiyasiga qaramay maktabga borishmoqda. Darslardan keyin yaxshi jihozlanmagan maydonchalarda bolalar juda kam. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Qiziltosh qishlogʻidagi baza yaqinida harbiy transport mingan rossiyalik askarlar, 5-mart. Rossiya anneksiyasidan avval “Ukraina yoʻlbarsi” maxsus polki shu yerda joylashgan edi. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Qiziltosh qishlogʻidagi baza yaqinida harbiy transport mingan rossiyalik askarlar, 5-mart. Rossiya anneksiyasidan avval “Ukraina yoʻlbarsi” maxsus polki shu yerda joylashgan edi. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

QRIM – Moskva tarafidan Qrimning anneksiya qilinganiga yetti yil toʻlar ekan, Qora dengiz yarim orolida qarovsizlik belgilari koʻzga tashlana boshlagan – ijtimoiy loyihalar toʻxtab qolgan, bir vaqtlar mashhur boʻlgan joylar esa xarobaga aylangan.

2014-yilning 18-mart kuni – xalqaro hamjamiyat tomonidan tan olinmagan referendumdan ikki kun oʻtib, Rossiya prezidenti Vladimir Putin Qrim rasmiylari bilan Ukraina hududini Rossiya tarkibiga qoʻshib olish toʻgʻrisida bitim imzolagan edi.

Bu voqeadan bir oy avval, Sochidagi Qishki olimpiya oʻyinlari yakunlanganidan bir necha kun oʻtgach, Putin Perekop boʻyni orqali qitʼa bilan bogʻlangan Qora dengizdagi yarimorol – Qrimga qoʻshin kiritishga buyruq bergan edi.

Rossiya va Ukraina oʻrtasida anchadan beri davom etayotgan, Ukraina sharqidagi Qrim va Donbass mintaqalarining maqomi uchun kechayotgan mojaro ortida Putinning buyrugʻiga asosan harakat qiladigan yollanma jangarilardan iborat “Vagner” guruhi turadi.

Qrimdagi kimsasiz qurilish maydonida “Ukrainada tugʻilgan” degan shior osilgan. Ammo fondagi Rossiya bayrogʻi Qora dengiz yarim orolining Rossiya tarafidan anneksiya qilib olinganini anglatadi. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Qrimdagi kimsasiz qurilish maydonida “Ukrainada tugʻilgan” degan shior osilgan. Ammo fondagi Rossiya bayrogʻi Qora dengiz yarim orolining Rossiya tarafidan anneksiya qilib olinganini anglatadi. [Yevgeniy Gordiyenko/Karvonsaroy]

Rossiya harbiylari bilan kelishgan holda harakat qilgan “Vagner” guruhi Moskvaning 2500 kvadrat kilometrdan ortiq hudud – Qrimni egallab olishida muhim rol oʻynadi.

Kiyev va Gʻarb anneksiyani qoraladi, xalqaro hamjamiyat esa darhol Moskvaga qarshi sanktsiyalar joriy qildi.

Yevropa Ittifoqining siyosiy ustuvorliklarini belgilaydigan Yevropa Kengashi juma (12-mart) kuni oʻz sanktsiyalari muddatini yana olti oyga, 15-sentyabrga qadar uzaytirishga qaror qildi.

Yevropa Ittifoqi bayonotida aytilishicha, bu sanktsiyalar “Ukrainaning hududiy yaxlitligi, suvereniteti va mustaqilligiga putur yetkazgan va daxl qilganlarni nishonga olgan”.

Rossiyalik yollanma jangarilar tahdidi

“Vagner” guruhidan foydalanish Kremlga haqiqatnamo inkor ostida oʻz manfaatlarini ilgari surish va oʻzining gibrid urushlarini amalga oshirishga imkon beradi.

“Vagner” Kremlning strategik, geosiyosiy manfaatlari doirasiga kiruvchi mamlakatlarda harbiy operatsiyalarni oʻtkazib kelmoqda. Bu kabi hodisalar Moskva oʻz taʼsirini oʻtkazishni istagan dunyoning koʻplab olovli nuqtalarida, jumladan Markaziy Afrika Respublikasi (MAR), Ukraina, Sudan, Suriya, Venesuela va boshqa mamlakatda yuz bermoqda.

Rossiya kuchlari va “Vagner” guruhining yollanma jangarilari 2015-yildan beri jang qilib kelayotgan Suriya sharqiy Oʻrtayer dengizi hududiga kirish imkoniyati va butun Yaqin Sharq uchun darvoza boʻlib xizmat qilishi sababli Rossiya uchun strategik muhim hudud hisoblanadi.

Suriya shuningdek, Liviyaga olib oʻtilgan Rossiya harbiy samolyotlari uchun tranzit hududi vazifasini oʻtagan. Vagner guruhi Liviyada 2018-yildan beri faoliyat olib boradi.

Vagner va Rossiyaning boshqa xususiy harbiy kompaniyalari (XHK) kambagʻal oilalardan chiqqan yigitlarni ishga yollab, ularga Suriyada va boshqa hududlarda jang qilish uchun katta maosh taklif qiladi.

Yollash faoliyati, asosan Rossiyada yashovchilar orasida, shuningdek Markaziy Osiyoning qator mamlakatlarida ham olib borilmoqda.

Oʻtgan yil avgust oyida Ukraina Xavfsizlik xizmati (SBU) “Vagner guruhi”ning 15 aʼzosiga, jumladan Ukrainaning sharqiy qismida rossiyaparast boʻlginchilar tomonida jang qilgan uch qirgʻizga qarshi jinoiy ish qoʻzgʻagani maʼlum boʻldi.

Ikki yil avval Qozogʻistonning “Karvon” gazetasi SBUga asoslanib, Suriyadagi Rossiya HXK tarkibida Belarus, Moldova va Qozogʻiston fuqarolari jang qilayotgani toʻgʻrisida xabar bergan.

Sizga maqola yoqdimi?

Fikrlar 6

Siyosat * Majburiy 1500 / 1500

Xoʻsh, ularda endi hech boʻlmaganda Qrimning qovurilgan tovugʻi bor. Shu narsa bor ekan, suv kimga ham kerak? Ukrainaga shon-sharaflar!

Javob berish

Boʻlmagan gap. Qrim Rossiyaniki boʻlgan va qonuniy asosda qaytarib olindi!

Javob berish

Aqldan ozgan odamning safsatalari

Javob berish

Qrim Ukraina davrida yaxshiroq edi

Javob berish

Qrimni nima uchun bosib olishdi? Axlatxonaga aylantirish uchun.

Javob berish

Okkupatsiyadan keyin Qrim mutlaqo qarovsiz holga keldi. Hatto suv taʼminotini yoʻlga qoʻya olishmayapti. U yerda hozir jiddiy suv muammosi yuzaga kelgan. Ruslar hukmronligi ostida Qrim sahroga aylanib bormoqda.

Javob berish