QRIM – Moskva tarafidan Qrimning anneksiya qilinganiga yetti yil toʻlar ekan, Qora dengiz yarim orolida qarovsizlik belgilari koʻzga tashlana boshlagan – ijtimoiy loyihalar toʻxtab qolgan, bir vaqtlar mashhur boʻlgan joylar esa xarobaga aylangan.
2014-yilning 18-mart kuni – xalqaro hamjamiyat tomonidan tan olinmagan referendumdan ikki kun oʻtib, Rossiya prezidenti Vladimir Putin Qrim rasmiylari bilan Ukraina hududini Rossiya tarkibiga qoʻshib olish toʻgʻrisida bitim imzolagan edi.
Bu voqeadan bir oy avval, Sochidagi Qishki olimpiya oʻyinlari yakunlanganidan bir necha kun oʻtgach, Putin Perekop boʻyni orqali qitʼa bilan bogʻlangan Qora dengizdagi yarimorol – Qrimga qoʻshin kiritishga buyruq bergan edi.
Rossiya va Ukraina oʻrtasida anchadan beri davom etayotgan, Ukraina sharqidagi Qrim va Donbass mintaqalarining maqomi uchun kechayotgan mojaro ortida Putinning buyrugʻiga asosan harakat qiladigan yollanma jangarilardan iborat “Vagner” guruhi turadi.
Rossiya harbiylari bilan kelishgan holda harakat qilgan “Vagner” guruhi Moskvaning 2500 kvadrat kilometrdan ortiq hudud – Qrimni egallab olishida muhim rol oʻynadi.
Kiyev va Gʻarb anneksiyani qoraladi, xalqaro hamjamiyat esa darhol Moskvaga qarshi sanktsiyalar joriy qildi.
Yevropa Ittifoqining siyosiy ustuvorliklarini belgilaydigan Yevropa Kengashi juma (12-mart) kuni oʻz sanktsiyalari muddatini yana olti oyga, 15-sentyabrga qadar uzaytirishga qaror qildi.
Yevropa Ittifoqi bayonotida aytilishicha, bu sanktsiyalar “Ukrainaning hududiy yaxlitligi, suvereniteti va mustaqilligiga putur yetkazgan va daxl qilganlarni nishonga olgan”.
Rossiyalik yollanma jangarilar tahdidi
“Vagner” guruhidan foydalanish Kremlga haqiqatnamo inkor ostida oʻz manfaatlarini ilgari surish va oʻzining gibrid urushlarini amalga oshirishga imkon beradi.
“Vagner” Kremlning strategik, geosiyosiy manfaatlari doirasiga kiruvchi mamlakatlarda harbiy operatsiyalarni oʻtkazib kelmoqda. Bu kabi hodisalar Moskva oʻz taʼsirini oʻtkazishni istagan dunyoning koʻplab olovli nuqtalarida, jumladan Markaziy Afrika Respublikasi (MAR), Ukraina, Sudan, Suriya, Venesuela va boshqa mamlakatda yuz bermoqda.
Rossiya kuchlari va “Vagner” guruhining yollanma jangarilari 2015-yildan beri jang qilib kelayotgan Suriya sharqiy Oʻrtayer dengizi hududiga kirish imkoniyati va butun Yaqin Sharq uchun darvoza boʻlib xizmat qilishi sababli Rossiya uchun strategik muhim hudud hisoblanadi.
Suriya shuningdek, Liviyaga olib oʻtilgan Rossiya harbiy samolyotlari uchun tranzit hududi vazifasini oʻtagan. Vagner guruhi Liviyada 2018-yildan beri faoliyat olib boradi.
Vagner va Rossiyaning boshqa xususiy harbiy kompaniyalari (XHK) kambagʻal oilalardan chiqqan yigitlarni ishga yollab, ularga Suriyada va boshqa hududlarda jang qilish uchun katta maosh taklif qiladi.
Yollash faoliyati, asosan Rossiyada yashovchilar orasida, shuningdek Markaziy Osiyoning qator mamlakatlarida ham olib borilmoqda.
Oʻtgan yil avgust oyida Ukraina Xavfsizlik xizmati (SBU) “Vagner guruhi”ning 15 aʼzosiga, jumladan Ukrainaning sharqiy qismida rossiyaparast boʻlginchilar tomonida jang qilgan uch qirgʻizga qarshi jinoiy ish qoʻzgʻagani maʼlum boʻldi.
Ikki yil avval Qozogʻistonning “Karvon” gazetasi SBUga asoslanib, Suriyadagi Rossiya HXK tarkibida Belarus, Moldova va Qozogʻiston fuqarolari jang qilayotgani toʻgʻrisida xabar bergan.
Xoʻsh, ularda endi hech boʻlmaganda Qrimning qovurilgan tovugʻi bor. Shu narsa bor ekan, suv kimga ham kerak? Ukrainaga shon-sharaflar!
Javob berishFikrlar 6
Boʻlmagan gap. Qrim Rossiyaniki boʻlgan va qonuniy asosda qaytarib olindi!
Javob berishFikrlar 6
Aqldan ozgan odamning safsatalari
Javob berishFikrlar 6
Qrim Ukraina davrida yaxshiroq edi
Javob berishFikrlar 6
Qrimni nima uchun bosib olishdi? Axlatxonaga aylantirish uchun.
Javob berishFikrlar 6
Okkupatsiyadan keyin Qrim mutlaqo qarovsiz holga keldi. Hatto suv taʼminotini yoʻlga qoʻya olishmayapti. U yerda hozir jiddiy suv muammosi yuzaga kelgan. Ruslar hukmronligi ostida Qrim sahroga aylanib bormoqda.
Javob berishFikrlar 6